Παρά την κακόβουλη αισιοδοξία του Καραμανλή και των ομοϊδεατών του που με «ειλικρίνεια» (;) μας δείχνουν τον ανήφορο προς τον Γολγοθά ώστε να λυτρωθεί και να αναστηθεί ο λαός, πέρα από τα χαριτωμένα «λιβάδια ευτυχίας» που διασχίζει το ΠΑΣΟΚ, με οδηγό τον επίσης «αισιόδοξο» Παπανδρέου, ώστε να οδηγηθούμε στη γη της «πράσινης» επαγγελίας δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα όπως τα «προφητεύουν» οι κοινοβουλευτικοί προφήτες. Παπανδρέου, Καραμανλής και ΣΙΑ δείχνουν να είναι οι μόνοι που αισιοδοξούν σε αυτήν τη χώρα. Οι υπόλοιποι κάτοικοι βυθίζονται καθημερινά σε μια αυξανόμενη απαισιοδοξία για το μέλλον και το τι αυτό μας επιφυλάσσει.
Αυτή η διάσταση… συναισθημάτων των «από πάνω» με όσα νοιώθουν οι «από κάτω» μας φαίνεται απόλυτα φυσιολογική. Γιατί ούτε είναι ο Καραμανλής αυτός και οι «συνοδοιπόροι του» που θα υποστούν το Γολγοθά των υπολοίπων (και ας χάσουν τις εκλογές), ούτε ο Παπανδρέου και οι «οικοεκσυγχρονιστές του» θα διαψευστούν για τα «ένδοξα χρόνια» που προβλέπουν (κι ας κερδίσουν τις εκλογές).
Είναι αναγκαστικά διαφορετικές οι διαδρομές του κόσμο της εργασίας και του απόκοσμου του κεφαλαίου, διαμετρικά αντίθετες: Οσο θα ρίχνεται ο ένας στα βάθη της φτώχειας και της απελπισίας τόσο θα υψώνεται ο άλλος στην κορυφή της ευδαιμονίας και της αναισθησίας. Ανεξάρτητα από το ποιος κερδίζει κάθε φορά τις εκλογές. Κι αυτό όχι γιατί «ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι ίδια». Τουλάχιστον όχι μόνο γι’ αυτό.
Τώρα που διαφαίνεται κυβερνητική εναλλαγή, που προβλέπεται αλλαγή στη διακυβέρνηση του κράτους ας μην ξεχνάμε ένα πράγμα: δεν υπάρχει ολοκληρωτική αποχώρηση ή ολοκληρωτική εγκαθίδρυση της μιας ή της άλλης μερίδας εκπροσώπησης των συμφερόντων της ξένης και ντόπιας κεφαλαιοκρατίας. Τι σόι κατεστημένο θα ήταν τότε; Το «ανερχόμενο» ΠΑΣΟΚ καταλαμβάνει ενώ η «απερχόμενη» ΝΔ διατηρεί την επιρροή στη διακυβέρνηση της χώρας και του κράτους. Από αυτήν την άποψη δεν ήταν καθαρό ψέμα το «κράτος του ΠΑΣΟΚ» εντός της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης, όπως δεν θα είναι ψέμα «το νεοδημοκρατικό κράτος» εντός της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Γιατί συμπληρώνουν και μοιράζονται θεσμούς και ρόλούς. Εναλλασσόμενοι και από κοινού στην εξουσία, έστω και με ανισότητες που καθορίζουν τα εκλογικά ποσοστά.
Η απαισιοδοξία, ωστόσο, για το μέλλον παραμένει σε «οπαδούς, εχθρούς και φίλους». Το 83% του πληθυσμού πιστεύει ότι η ζωή των σημερινών παιδιών θα είναι δυσκολότερη από αυτήν που βιώνουν οι ίδιοι. Γενικευμένη η δυσπιστία απέναντι σε δεσμούς, κυβέρνηση, βουλή, πολιτικά κόμματα, εκκλησία, ΜΜΕ. Τίποτα δεν γεννά σε μεγάλο μέρος του κόσμου την ελπίδα ότι ίσως κάτι αλλάξει προς το καλύτερο. Και από κοντά η μοχθηρή υπόσχεση για ανελέητη λιτότητα, για πάγωμα μισθών και των χειρότερων ημερών για τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα άλλα και για αυτά που έως τώρα τα «φέρναν βόλτα». Ο Καραμανλής τα λέει πριν τις εκλογές για να αποχωρήσει με το «λαμπρό» βιογραφικό του «έντιμου και ειλικρινή». Ο Παπανδρέου θα τα πει μετά της εκλογές ως μελλοντικός πρωθυπουργός που εξαπατήθηκε.
Το δυστύχημα βέβαια είναι ότι αυτή η δικαιολογημένη απογοήτευση και απαισιοδοξία δεν στρέφεται μόνο κατά των κατεστημένων θεσμών. Στρέφεται –δικαιολογημένα- και κατά της Αριστεράς που είτε αδυνατεί είτε δεν θέλει να διαφοροποιηθεί από την γενικευμένη κοινωνική μιζέρια.
Αύτη η απαισιοδοξία φέρνει τον κίνδυνο της πολιτική παθητικότητα, οδηγεί στη αποχαύνωση την κοινωνία. Οχι μόνο την προεκλογική περίοδο αλλά κυρίως μετά τις εκλογές σαν μια μόνιμη κατάσταση και στοιχείο συμπεριφοράς. Γι’ αυτό δεν ανησυχεί το καθεστώς με τη γενικευμένη και γενική απαξίωσή του. Αυτός ο κίνδυνος λοιπόν πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως.
Δεν είναι ορατό με την πρώτη ματιά, ωστόσο, η όλη κατάσταση συνδέεται, είτε άμεσα είτε έμμεσα, με την υποχώρηση του εργατικού-κομμουνιστικού κινήματος. Του κινήματος δηλαδή που, στη βάση της ύπαρξής του (άσχετα με τις μετέπειτα στρεβλώσεις) εισήγαγε τη συμμετοχή των εργαζόμενων μαζών στη διαμόρφωση της κοινωνικής πραγματικότητας. Είναι επομένως η αισιοδοξία που αποπνέει η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους. Τι μέλλον θα είχαμε άλλωστε χωρίς αυτό.
Ψέματα με κοντά ποδάρια
Ποιός είπε τα περισσότερα ψέματα στο ντιμπέιτ; Εξαρτάται. Από το ένα πρόκειται για ανόητα ή πονηρά ψέματα, ψέματα αποδεδειγμένα ή ψέματα που πρόκειται να αποδεχθούν. Πάντως, ψέματα είπαν, πολλά και διάφορα, και οι δυο «εντιμότατοι» πολιτικοί αρχηγοί.
Αν πρέπει να διαλέξουμε ένα ψέμα για τον καθένα, θα λέγαμε (χωρίς αναγκαστικά να είναι αυτά τα πιο «χοντρά» και προκλητικά) ότι είναι:
Για τον Καραμανλή τα Stage και για τον Παπανδρέου το άρθρο 16.
Με τα λεφτά των φορολογουμένων τα μισητά Stage και όχι με κοινοτικά κονδύλια. «Τι να κάναμε, να πάνε χαμένα τα κοινοτικά κονδύλια;», είχε πει ο Καραμανλής. Δηλαδή, αν ήταν να μας έδινε η ΕΕ λεφτά για χειροπέδες (που επί της ουσίας τέτοια είναι) θα έπρεπε να δεθούμε όλοι χειροπόδαρα! Μιλάμε όμως για τα ψέματα των αρχηγών και όχι για τις ανοησίες τους.
Σχετικά με την αναθεώρηση του άρθρου 16 ο Παπανδρέου είπε ότι αποχώρησε γιατί οργίστηκε με τη διαδικασία νοθείας για το άρθρο 24 για τα δάση (σιγά την ασυνήθιστη διαδικασία για το ΠΑΣΟΚ). Πρόκειται για ψέμα υπεκφυγής απ’ την ουσία. Ως γνωστόν, το άρθρο 16 και η αναθεώρησή του είναι η αγαπημένη ενασχόληση του τομέα Παιδεία του ΠΑΣΟΚ, αλλά και του ίδιου του Παπανδρέου.
Για τα υπόλοιπα ψέματα των αρχηγών θα γράφαμε… βιβλία.
