Σελίδες

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΕΣ & ΤΟΠΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΕΣ

Η 60ή Σύνοδος του ΝΑΤΟ και τα ΝΑΤΟϊκά σενάρια του Σαρκοζί - ΟΤΑΝ επιστρέφει η Γαλλία

Στις 3 και 4 του Απρίλη στα γαλλογερμανικά σύνορα (στις πόλεις Kehl και Στρασβούργο) το ΝΑΤΟ, στην ετήσια σύνοδο κορυφής, θα γιορτάσει με πανηγυρικό τρόπο, όπως φαίνεται, τα εξηκοστά γενέθλιά του. Το πανηγυρικό του χαρακτήρα αυτής της συνόδου το εξασφαλίζει η νέα «διεύρυνσή» του. Και η οποία διεύρυνση δεν αφορά φυσικά τις Ουκρανία και Γεωργία, που τόσες εντάσεις δημιούργησαν στην προηγούμενη σύνοδο στο Βουκουρέστι, αλλά τη Γαλλία! Από κάθε άποψη, πρόκειται για μια σοβαρή πολιτική εξέλιξη η οποία είναι σε θέση να προκαλέσει νέες και σημαντικές εντάσεις και αντιπαραθέσεις στο επίπεδο των ιμπεριαλιστικών σχέσεων.
Η Γαλλία του Σαρκοζί και επίσημα πλέον –μετά την απόφαση του γαλλικού κοινοβουλίου, την περασμένη Τετάρτη, με ψήφους 329 υπέρ και 238 κατά– ζητεί την επανένταξή της στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (ΟΤΑΝ για τους Γάλλους). Πάνε 43 χρόνια από το 1966, όταν ο στρατηγός Ντε Γκολ, με επιστολή του στο τότε αμερικανό πρόεδρο Τζόνσον, δήλωνε ότι η Γαλλία είναι σε θέση «να αναλάβει την πλήρη άσκηση της κυριαρχίας της σε όλη την επικράτεια» (συμπεριλαμβανομένων και των αποικιών της φυσικά) και γι’ αυτό αποχωρεί από το στρατιωτικό σκέλος του ΟΤΑΝ. Ταυτόχρονα διώχνει και το γενικό στρατηγείο της Συμμαχίας από το Παρίσι. Ηταν τότε που η Γαλλία ολοκλήρωνε το πυρηνικό πρόγραμμα και διαμόρφωνε δική της δύναμη κρούσης με αυτά τα όπλα. Σε όλο αυτό το διάστημα και σε κάθε ευκαιρία τονιζόταν και υπογραμμιζόταν η γαλλική ανεξαρτησία από την, μέσω των ΝΑΤΟϊκών μηχανισμών, «αμερικανική επιβολή».
Τελευταία, ανάλογου περιεχομένου δήλωση είχαμε μόλις το 2007 από τον Σιράκ. Ηδη όμως είχε ανατείλει το «άστρο» του Σαρκοζί και η έκφραση ενός νέου «φιλοατλαντισμού». Ο οποίος Σαρκοζί, τόσο προεκλογικά όσο και κατά την πρώτη ομιλία στη Βουλή, δεν έκρυψε ότι ενδιαφέρεται «να αποκαταστήσει ουσιαστικές σχέσεις» με τις ΗΠΑ. Η επόμενη δήλωσή του ήταν ακόμη πιο ξεκάθαρη: «Η Γαλλία δικαιούται να έχει ένα σοβαρό ρόλο μέσα στο ΝΑΤΟ».
Από τον περασμένο Σεπτέμβρη και προς το τέλος της θητείας Μπους, όταν ήδη ήταν αρκετά φανερό ότι ο Ομπάμα θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, ξεκινούν οι άτυπες επαφές για το μέλλον των σχέσεων Γαλλίας-ΝΑΤΟ. Την επιστολή Σαρκοζί με ένα «σχέδιο προτάσεων» την ακολουθεί επιστολή του γάλλου υπουργού Αμυνας στην οποία εκτίθενται με σαφήνεια τα «συγκεκριμένα αιτήματα» για την επάνοδο της Γαλλίας στο στρατιωτικό σκέλος της Συμμαχίας, τα οποία και γίνονται καταρχήν δεκτά από την πλευρά των ΗΠΑ. Από τότε και μέχρι σήμερα, που δημοσιοποιείται και επίσημα η απόφαση της Γαλλίας για επανένταξη στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, συνεχίζονται οι διμερείς διαπραγματεύσεις με εμπειρογνώμονες όλων των επιπέδων, με στόχο να ετοιμαστεί ένα πρόγραμμα το οποίο να καθορίζει με ακρίβεια τις αρμοδιότητες και το ρόλο των γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Συμμαχία. Το κείμενο αυτό –όπως άλλωστε υποδηλώνουν και οι επίσημες κινήσεις της Γαλλίας, πρέπει να είναι σχεδόν έτοιμο- θα υποβληθεί για (τυπική) έγκριση στην πανηγυρική διάσκεψη κορυφής στις αρχές του Απρίλη. Ολα φαίνονται απλά, όμως σίγουρα δεν είναι. Και πριν απ’ όλα για την ίδια τη Γαλλία. Δεν ξέρουμε αν η «ψήφος εμπιστοσύνης», που απαιτήθηκε από την κυβέρνηση Φιγιόν, για την απόφαση αυτή του γαλλικού κοινοβουλίου ήταν και ο βασικός λόγος που πάρθηκε αυτή η απόφαση. Δηλαδή λίγο-πολύ εκβιαστικά! Το βέβαιο είναι ότι αντανακλά συνθετότερα προβλήματα της γαλλικής αστικής τάξης και συνακόλουθα του γαλλικού ιμπεριαλισμού. Μπορεί να ακουστήκανε διάφορες φωνές και να ακουστούν εντονότερες στο εγγύς διάστημα (περί «εγκατάλειψης ενός βασικού στοιχείου της γαλλικής ταυτότητας» ή ακόμα και «τη διακύβευση αυτής καθαυτής της ανεξαρτησίας» για τη Γαλλία), ωστόσο μοιάζουν περισσότερο να αναζητούν καλύτερους όρους σε αυτή την επανεμπλοκή Γαλλίας με το ΝΑΤΟ, που να επηρεάσουν όσο το δυνατόν λιγότερο αρνητικά τις γενικότερες σχέσεις της χώρας με τους άλλους ιμπεριαλιστές.
Απ' ό,τι φαίνεται, και επί του συγκεκριμένου στόχου, όλη σχεδόν η γαλλική αντιπολίτευση δεν έχει να προτείνει κάτι διαφορετικό για το σύνολο της αστικής τάξης και την ενίσχυση του ιμπεριαλιστικού της ρόλου. Και αυτό είναι σήμερα το στοιχείο υπεροχής της πολιτικής Σαρκοζί. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Φιγιόν σε μια προσπάθεια να αμβλύνει –όπως λέγεται– τις εντυπώσεις, στην εισήγησή του ενώπιον του κοινοβουλίου και πριν από την ψηφοφορία είπε συγκρίνοντας τις δύο εποχές: «Το 1966, στο αποκορύφωμα του "ψυχρού πολέμου", η αποχώρησή μας αποτέλεσε σοκ. Ωστόσο το 2009 η επιστροφή μας είναι απλώς μια προσαρμογή στις εξελίξεις». Και τότε προσαρμογή στις εξελίξεις ήταν και είχαν και πολιτικό αντίκτυπο και δημιούργησαν ευρύτερες συνέπειες. Η επιχειρούμενη σημερινή «προσαρμογή» αναμένεται να έχει τις δικές της και ενδεχόμενα ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες. Η πρώτη και πιο σημαντική έχει προκληθεί ήδη!
Με την κίνησή της αυτή η Γαλλία δίνει τυπικά και ουσιαστικά τέλος σε όσα σενάρια και προτάσεις υπήρχαν σε σχέση με τη δυνατότητα ύπαρξης ευρωπαϊκού στρατιωτικού μηχανισμού οργανωτικά και οργανικά ανεξάρτητου από το ΝΑΤΟ. Η Γαλλία ήταν επίσης αυτή που ουσιαστικά συνέβαλε στο πάρσιμο της πρόσφατης απόφασης του Ευρωκοινοβουλίου (12 Φεβρουαρίου) που απαιτεί τη σύναψη «ακόμα πιο στενής συνεργασίας» με το ΝΑΤΟ, με βασικό (και σωστό) επιχείρημα ότι «η ΕΕ χωρίς στρατιωτική διάσταση είναι σαν ένας σκύλος που γαβγίζει αλλά δεν δαγκώνει»! Γι’ αυτό… ΝΑΤΟ. Αρα και «η μελλοντική συλλογική άμυνα της Ευρώπης» θα οργανωθεί αποκλειστικά μέσα στο πλαίσιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Βέβαια, μέσα σε αυτό το πλαίσιο βλέπει αναβαθμισμένο και το ρόλο της Γαλλίας ο Σαρκοζί. Το ζήτημα ωστόσο του τι απαιτεί η Γαλλία είναι η μία πλευρά. Η άλλη είναι πώς το βλέπουν και οι άλλοι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές και σε τελική ανάλυση οι επικεφαλής της συμμαχίας, Αμερικάνοι. Κατά συνέπεια, το ποιος ρόλος θα της αποδοθεί δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί, πράγμα άλλωστε που συναρτάται άμεσα από την τελική διαμόρφωση των συσχετισμών. Σίγουρα κάποια πράγματα θα φανούν στην επικείμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Το βέβαιο λοιπόν είναι, αν και είναι νωρίς να εκτιμηθούν κάποια πράγματα στην τελική τους εξέλιξη, ότι η τάση που διαμορφώνεται είναι να ενισχυθεί η σύγχυση ανάμεσα σε αυτές τις δύο δομές, ΝΑΤΟ και ΕΕ, και απ’ ό,τι φαίνεται σε βάρος της ΕΕ.
Οποιοι και να είναι λοιπόν οι στόχοι του Σαρκοζί, στο όνομα του γαλλικού ιμπεριαλισμού, το βέβαιο είναι ότι με την κίνηση αυτή οξύνονται οι αντιθέσεις στην ΕΕ, δίνοντας την επιπλέον ευχέρεια στις ΗΠΑ να διατηρήσουν και ενδεχόμενα αυξήσουν την επιρροή τους σε ό,τι μέχρι πριν από λίγα χρόνια διεκδικούσαν οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές ως «χώρο» τους. Από την άλλη, η κίνηση της Γαλλίας είναι εντελώς συμβατή με την προσπάθεια του αμερικανικού ιμπεριαλισμού να πλασάρει έναν Ομπάμα ο οποίος φαίνεται και φέρεται να διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο προσεγγίσεων με την παλιά Ευρώπη. Φυσικά μέσα από τους ίδιους βασικούς στόχους του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
Ετσι την «προσαρμογή» της Γαλλίας στις εξελίξεις (κατά την έκφραση του Φιγιόν) θα ακολουθήσουν αναγκαστικά και προσαρμογές των άλλων, και από αυτή την άποψη ανοίγει ένας νέος κύκλος ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων και ταυτόχρονα δραματικός για τους λαούς της Ευρώπης και όλου του κόσμου.