«Νούφαρα» και «Μεγάλες κυρίες» στην υπηρεσία των δολοφόνων
Η πραγματική έναρξη της προσπάθειας των ΗΠΑ να αναδιατάξουν στρατηγικά τις βάσεις τους στον πλανήτη πρέπει να αναζητηθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και αυτό άσχετα από το πότε «ωρίμασαν» και άρχισαν να προωθούνται οι επιλογές τους σ' αυτό το ζήτημα. Εκείνη την περίοδο είχε υπάρξει πια η κατάρρευση των καθεστώτων του ανύπαρκτου σοσιαλισμού, που σήμαινε παράλληλα τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας (αλλά και της ΚΟΜΕΚΟΝ). Σημαντικό ρόλο σ' αυτό έπαιξε η κατάρρευση του κεντρικού πυλώνα του ανατολικού συνασπισμού, της ΕΣΣΔ, και η διάλυσή της. Στη Ρωσία, τον «επίσημο κληρονόμο» της πρώην ΕΣΣΔ, οι ανάγκες αντιμετώπισης του εσωτερικού εχθρού (προλεταριάτο, λαός), η ανάγκη αποκοπής από το «αμαρτωλό» παρελθόν αλλά και οι αυταπάτες των ιθυνόντων περί «συγκατοίκησης» με τις ΗΠΑ οδήγησαν στην ανεκδιήγητη πολιτική της γιελτσινικής περιόδου. Βέβαια στο φόντο αυτών των επιλογών υπήρχε το ουσιαστικό πρόβλημα συγκρότησης και διάταξης του κοινωνικοοικονομικού μπλοκ της νεοαστικής τάξης. Ετσι, η Ρωσία παραδόθηκε στην αυτοκαταστροφική μανία της νεοαστικής της τάξης.Οι ΗΠΑ, που έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για την ενίσχυση αυτής της αυτοκαταστροφικής τάσης, είδαν στις καταρρεύσεις του 1989-1991 την ιστορική ευκαιρία να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Το κύριο εμπόδιο παρέμεινε η Ρωσία σαν η μόνη χώρα στον κόσμο που μπορούσε να πλήξει τις ΗΠΑ στο έδαφός τους, οπότε και η μόνη χώρα που δεν μπορούσε να εκβιαστεί πυρηνικά από τις ΗΠΑ. Αν και υπήρχαν (και υπάρχουν ακόμα) σκέψεις στην αμερικανική ιμπεριαλιστική τάξη για ένα συντριπτικό πυρηνικό πλήγμα, επικράτησαν άλλες επιλογές. Αυτές διαρθρώνονταν γύρω από μια κεντρική ιδέα: την περικύκλωση, αποδυνάμωση της Ρωσίας και την εξουδετέρωση του πυρηνικού της οπλοστασίου. Βασικός άξονας για την προώθηση αυτής της «ιδέας» των αμερικανικών επιτελείων ήταν η επέκταση του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή.
Παράλληλα η διάλυση του αντίπαλου συμφώνου είχε θέσει για τις ΗΠΑ το ζήτημα της παρουσίας τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Με βάση τα νέα δεδομένα, είχε λήξει για τις ΗΠΑ η «ιστορική εντολή» της παρουσίας τους στην Ευρώπη, «εντολή» που είχαν πάρει από το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου και η οποία ανανεωνόταν συνεχώς στη βάση της αντιπαράθεσης των δύο στρατοπέδων. Είτε αυτά τα στρατόπεδα αναφέρονταν σε διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά συστήματα (όπως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '50) είτε σε αντίπαλες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες (από τα μέσα του '50 ως και την κατάρρευση). Ετσι, η επέκταση του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή, ενώ φανερά στόχευε και στοχεύει τη Ρωσία, έχει επίσης στόχο την ανανέωση της αμερικανικής παρουσίας και στρατιωτικής ηγεμονίας-επικυριαρχίας στην Ευρώπη. Ωστε και μέσω αυτής της «οδού» να πιέζουν τις βασικές ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και την Ευρωπαϊκή Ενωση στην κατεύθυνση της συμμόρφωσης-ευθυγράμμισης με τις αμερικανικές στρατηγικές επιλογές.
Η στρατηγική αναδιάρθρωση των αμερικανικών βάσεων και ευρύτερα της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας όσον αφορά την Ευρώπη και τα Βαλκάνια έχει διάφορες πλευρές. Κύρια και κατ' αρχήν περιελάμβανε (και συνεχίζει να περιλαμβάνει) τη μετεγκατάσταση ορισμένων από τις δυνάμεις των ΗΠΑ που στάθμευαν στη Δυτική Ευρώπη (κύρια αφορά τη Γερμανία, επίσης την Ιταλία, την Ισπανία και την Ισλανδία) προς την Ανατολική και στο πλαίσιο της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά. Χωρίς βέβαια -και παρά τη σχετική φιλολογία- οι αλλαγές σ' αυτό το επίπεδο να είναι θεμελιώδεις, παρά το γεγονός πως είναι μεγάλες (όπως π.χ. στην πιο τρανταχτή περίπτωση της Γερμανίας). Η στρατηγική αναδιάρθρωση περιλαμβάνει φυσικά και σαν αιχμή του δόρατος την άκρως επιθετική κίνηση της εγκατάστασης της «αντιπυραυλικής ασπίδας» σε Πολωνία και Τσεχία. Οσο για τη νέα ηγεσία του Λευκού Οίκου, ενώ φαίνεται να συζητά μια τακτική καθυστέρηση ή ακόμα και μια (επίσης τακτική) υπαναχώρηση ή διαφοροποίηση σ' αυτό το πεδίο (αντιπυραυλική ασπίδα), κύρια σαν τμήμα της προσπάθειας επανασυννενόησης με την «παλιά Ευρώπη», δεν δείχνει διατεθειμένη (και γιατί άλλωστε;) να την εγκαταλείψει στρατηγικά.
Αυτή η διαδικασία στρατηγικής αναδιάταξης και επανεξέτασης των βάσεων από τις ΗΠΑ βοηθήθηκε και από την κατάταξη των βάσεων σε τρεις βασικές κατηγορίες γύρω από τις οποίες οικοδομείται το νέο σύστημα των αμερικάνικων βάσεων σε όλο τον κόσμο. Ετσι οι βάσεις διακρίνονται στις εξής κατηγορίες.
α) Τις «κύριες επιχειρησιακές βάσεις» (Main Operating Bases) που χαρακτηρίζονται από τις μεγάλες μόνιμες δυνάμεις που σταθμεύουν εκεί καθώς και την ουσιαστική υποδομή που έχει στηθεί για να τις στηρίξει. Αυτές έχουν επίσης εγκαταστάσεις για τις οικογένειες των στρατιωτικών, σχολεία και χώρους αναψυχής.
β) Τις «προκεχωρημένες επιχειρησιακές μονάδες» (Forward Operating Sites) ή τις «μονάδες προεγκατάστασης» (Preposition Sites) για την έγκαιρη προώθηση εξοπλισμού. Λέγονται και «θερμές εγκαταστάσεις», οι οποίες στεγάζουν μια σχετικά μικρή στρατιωτική δύναμη αλλά μπορούν να φιλοξενήσουν προσωρινά πολλαπλάσιες δυνάμεις. Χρησιμεύουν για την εκπαίδευση του προσωπικού και για ασκήσεις με τη συμμετοχή περιφερειακών στρατών.
γ) Τις «συνεταιρικές περιοχές ασφαλείας» (Cooperative Security Location). Αυτές δεν έχουν σχεδόν καθόλου μόνιμο προσωπικό και συντηρούνται από τις χώρες υποδοχής. Προσφέρουν σημαντικά σημεία πρόσβασης σε περιοχές όπου εκδηλώνονται κρίσεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρώτης κατηγορίας είναι η αεροπορική βάση στο Ramstein της Γερμανίας. Ως βάσεις που κατατάσσονται στη δεύτερη κατηγορία αναφέρονται οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Αμερικανών σε Ρουμανία και Βουλγαρία. Βάσεις που εμπίπτουν στην τρίτη κατηγορία προωθούνται στην Αφρική. Αλλά στοιχεία αυτής της κατηγορίας χρησιμοποιούνται ευρέως και στις βάσεις που σπέρνουν οι Αμερικανοί στις βαλκανικές χώρες. Διότι είναι φανερό πως ο παραπάνω διαχωρισμός δεν ισχύει πάντοτε στην πραγματική ζωή και γι' αυτό στην πράξη μια αμερικανική βάση μπορεί να συνδυάζει στοιχεία περισσότερα της μιας κατηγορίας.
Επίσης, όπως αναφέρεται στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (29 Απριλίου 2007), σύμφωνα με το Διεθνές Δίκτυο για την Κατάργηση των Ξένων Βάσεων, «η νέα στρατηγική έχει στόχο τη δημιουργία ενός ιστού μικρών βάσεων, γνωστών ως lily pads (σ.σ.: βάσεις νούφαρα, βλέπετε οι δολοφόνοι έχουν ενίοτε και ποιητική διάθεση), που επιτρέπουν τεράστια ευελιξία και ταχύτητα στην ανάπτυξη της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη αλλά και την ταυτόχρονη στρατιωτική δράση σε περισσότερα του ενός "εχθρικά μέτωπα"(...) Διαθέτει (σ.σ.: η κάθε lily pad) από 1.000 έως 3.000 στρατιώτες, αλλά έχει συγχρόνως την ικανότητα να υποδεχθεί πολλαπλάσιο αριθμό στρατιωτών ανά πάσα στιγμή».
Οι αμερικανικές βάσεις στα Βαλκάνια έχουν έντονο το προηγούμενο στοιχείο. Δηλαδή, πέρα από κατηγοριοποιήσεις που ορισμένες φορές δεν είναι ασφαλείς, οι ΗΠΑ στήνουν στα Βαλκάνια ένα αρκετά πυκνό δίκτυο-ιστό στρατιωτικών εγκαταστάσεων και βάσεων(Lily pads-νούφαρα). Που είναι ευέλικτες, έχουν αρκετή αυτονομία αλλά και λειτουργούν συμπληρωματικά τόσο μεταξύ τους όσο και με το υπόλοιπο «παλιό» δίκτυο των μεγάλων βάσεων της ευρωπαϊκής ηπείρου. Μέσα σε αυτό το πυκνό δίκτυο κάποιες βάσεις, όπως το Camp Bondsteel (Grande Dame - Μεγάλη Κυρία την ονομάζουν οι Αμερικανοί), παίζουν το ρόλο κεντρικών κόμβων στο όλο πλέγμα, αποτελούν βάσεις κλειδιά στην όλη στρατιωτική διάταξη των βάσεων τόσο της περιοχής των Βαλκανίων όσο και γενικότερα της Ευρώπης αλλά και του κόσμου.
Συνοψίζοντας, οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στα Βαλκάνια συμπληρώνουν το κενό που υπήρχε στο τόξο-ζώνη περικύκλωσης της Ρωσίας. Συμβάλλουν ώστε να θωρακιστεί-σφραγιστεί η περιοχή των Βαλκανίων για λογαριασμό του αμερικανικού ιμπεριαλισμού απέναντι στις προσπάθειες επαναδιείσδυσης της Ρωσίας. Συμπιέζουν τις προσπάθειες των δυτικοευρωπαίων ιμπεριαλιστών να δράσουν αυτοδύναμα στην περιοχή και τους βάζουν να λειτουργούν κάτω από την αμερικάνικη επικυριαρχία. Συμβάλλουν στη συνολική πολιτική εξάρτησης και ελέγχου των χωρών αυτών από τις ΗΠΑ. Λειτουργούν σαν υποβοηθητικός παράγοντας ενίσχυσης της πολιτικής κυριαρχίας και εκμετάλλευσης των ντόπιων αστικών τάξεων απέναντι στην εργατική τάξη και τους λαούς της περιοχής.
Στην όλη γεωστρατηγική χρησιμοποίηση των βάσεων αυτών πρέπει να συνυπολογιστεί και η πλευρά του ελέγχου των δρόμων μεταφοράς ενεργειακών πόρων από την Κεντρική Ασία. Χωρίς να επεκταθούμε, να τονίσουμε μόνο πως και μόνο να δει κάποιος τους υπάρχοντες και τους υπό σχεδιασμό αγωγούς και δρόμους μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου που διέρχονται από τα Βαλκάνια αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα που έχει και αυτή η πλευρά και πώς επιδρά, αλλά προπαντός πώς επηρεάζεται καθοριστικά από τους στρατιωτικο-πολιτικούς προσανατολισμούς και τους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που παρεμβαίνουν στην περιοχή.
Αυτό το τελευταίο είναι και το πιο σοβαρό. Γιατί είναι -τουλάχιστον για μας- προφανές πως το δίκτυο των αμερικανικών βάσεων στα Βαλκάνια, που σε συνάρτηση με τις επιδιώξεις των υπόλοιπων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αντικειμενικά μετατρέπει την περιοχή σε πεδίο άγριου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, έχει σαν αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζει τους κινδύνους να βρεθούν οι λαοί τους στη μέση μιας οξύτατης σύγκρουσης από την οποία θα είναι όλοι χαμένοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου