Η εκδήλωση αυτή αποτέλεσε την πρώτη συζήτηση και θα ακολουθήσει κύκλος πρωτοβουλιών της οργάνωσής μας για την όσο το δυνατή ευρύτερη δημοσιοποίηση των ζητημάτων που φιλοδοξεί να θέσει στη συνδιάσκεψή της.
Φιλοδοξούμε να συμβάλουμε με κάθε δυνατό τρόπο και με όλες μας τις δυνάμεις στη συζήτηση όλων των ζητημάτων που απασχολούν στις μέρες μας το κίνημα αλλά και να προκαλέσουμε την όσο γίνεται μεγαλύτερη συμμετοχή σε αυτή την κουβέντα ανθρώπων που αναδείχτηκαν μέσα στους αγώνες, αγωνιστών της Αριστεράς αλλά και πολιτικών οργανώσεων, τάσεων και κινήσεων.
Θεωρούμε ότι αποτελεί καθήκον κάθε δύναμης που εντάσσει τον εαυτό της στην Αριστερά να συμβάλει ώστε η συζήτηση για την Αριστερά να γίνει υπόθεση των αριστερών ανθρώπων και να διεξάγεται με όρους Αριστεράς.
Και λέμε με όρους Αριστεράς γιατί πιστεύουμε ότι εδώ και καιρό η συζήτηση γύρω από αυτό το ζήτημα, όσο κι αν φαίνεται αντιφατικό, είχε ανοίξει από παράγοντες του συστήματος. Για το τι «Αριστερά» χρειάζεται ο καπιταλισμός!
Η συζήτηση για την Αριστερά, με τους όρους που διεξάγεται στην εποχή μας, έχει ένα όριο. Το όριο αυτό είναι η απαίτηση παραδοχής ότι ο καπιταλισμός είναι μονόδρομος. Οτι, δηλαδή, ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής και οι θεσμοί με τους οποίους η αστική τάξη επιβάλλει την κυριαρχία της πάνω στην εργατική τάξη είναι ένα το κρατούμενο.
Αυτό το κρατούμενο καθορίζει με ασφυκτικό τρόπο τους όρους της συζήτησης. Συζήτηση που αντί να ανοίγει νέους δρόμους για την εργατική τάξη, τον κόσμο της δουλειάς και τη νεολαία παράγει σύγχυση, αποπροσανατολισμό, πολιτικά και ιδεολογικά αδιέξοδα.
Η ατζέντα των θεμάτων που επιτρέπεται να συζητάει η Αριστερά καθορίζεται από την κυριαρχία του συστήματος.
Οπως τέθηκε και εισηγητικά αλλά και από παρεμβάσεις συντρόφων στην πρώτη εκδήλωση του ΚΚΕ(μ-λ), με την 7η Συνδιάσκεψη θέλουμε να επιβεβαιώσουμε αλλά και να εξελίξουμε τις απόψεις μας, δίνοντας στο μέτρο του δυνατού απαντήσεις σε ερωτήματα έξω από το πλαίσιο που προσπαθεί να επιβάλει το σύστημα.
Το κορυφαίο ερώτημα αφορά τη στάση και κριτική μας απέναντι στο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα της εποχής μας και συνεπώς το ερώτημα «μεταρρύθμιση ή ανατροπή»; Ερώτημα που συνδέεται άρρηκτα με το επόμενό του, με το αν, δηλαδή, η εργατική τάξη μπορεί και πρέπει να ανατρέψει την κυριαρχία της κεφαλαιοκρατικής αστικής τάξης και να προχωρήσει στην οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας ή θα αποδεχτεί την κυριαρχία της και ανάλογα θα προσαρμόσει την κίνηση και τις απαιτήσεις της.
Από θέση αρχής είμαστε με την άποψη της ανατροπής του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και της κυριαρχίας της κεφαλαιοκρατικής αστικής τάξης από την εργατική τάξη. Ανοίγουμε τη συζήτηση της 7ης Συνδιάσκεψης για την Αριστερά με αυτή την αφετηριακή θέση.
Αναζητούμε, λοιπόν, αυτονόητα απαντήσεις για τη δυνατότητα να ανασυγκροτηθεί το προλεταριάτο, η εργατική τάξη σε τάξη που θα διεκδικήσει το ρόλο που της αντιστοιχεί στην κοινωνία. Επιμένουμε πως τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, λόγω της θέσης της στην κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγή, είναι σε αγεφύρωτη αντίθεση με τα συμφέροντα της αστικής τάξης. Γιατί είναι η τάξη που έχει απόλυτο συμφέρον να προχωρήσει στην ανατροπή σαν απαραίτητο όρο για να ηγηθεί της νέας απόπειρας οικοδόμησης της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Αυτό τώρα θέτει με τη σειρά του την ανάγκη να αναζητηθούν απαντήσεις για το πώς θα ανασυγκροτηθεί το νέο κομμουνιστικό κίνημα στη βάση των απαιτήσεων της εποχής μας.
Ο εισηγητής της εκδήλωσης έθεσε σε αυτή τη βάση τη ανάγκη να ανοίξει (επιτέλους) η συζήτηση του απολογισμού του κομμουνιστικού κινήματος και να αναζητηθούν πειστικές απαντήσεις για την παλινόρθωση. Οχι για φιλολογική χρήση αλλά σαν χρέος της εργατικής τάξης στον εαυτό της καταρχήν. Για να πειστεί η ίδια ότι η αναζήτηση αυτή αποτελεί όρο για το προχώρημα και την ολοκλήρωση της δικής της συγκρότησης. Θα αναμετρηθεί και πώς η εργατική τάξη με όλο εκείνο το πολιτικό-ιδεολογικό σκουπιδαριό που βρομίζει το κίνημα δεκαετίες τώρα; Θα αναμετρηθεί και πώς με τη χρόνια κυριαρχία του χρουστσοφισμού-μπρεζνιεφισμού και του ευρωκομμουνισμού; Τα παραπάνω είναι εγκεφαλικές αναζητήσεις ή προαπαιτούμενα για την ανάπτυξης της πάλης και του προτσές συγκρότησης της εργατικής τάξης;
Στην εκδήλωση, εκτενής ήταν η κριτική αναφορά σε απόψεις που στα κορυφαία αυτά ερωτήματα προσφέρουν πλήρες μενού προτάσεων και «λύσεων» από το σήμερα μέχρι τον κομμουνισμό, θεωρώντας ότι έτσι ξεμπερδεύουν. Απόψεις που συγκροτούνται σε συνθήκες εργαστηρίου και σε αποσύνδεση με την εργατική τάξη και τις πραγματικές της ανάγκες, ένας «κόσμος των ιδεών», των ιδεών που παράγει η βιασύνη της μικροαστικής συνείδησης.
Στη συζήτηση που ακολούθησε τέθηκε το ζήτημα ότι στην προσυνδιασκεψιακή μας συζήτηση πρέπει να αξιολογηθεί σοβαρά αλλά και ψύχραιμα το καινούργιο δεδομένο της τελευταίας δεκαπενταετίας. Το δεδομένο της αφύπνισης των μαζών και του ανοίγματος ενός νέου μεγάλου κύκλου αγώνων που εμφανίζεται παντού στον κόσμο. Του ανοίγματος μιας μακριάς πορείας αντιστάσεων που πυροδοτούνται από την ιμπεριαλιστική-καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Διατυπώθηκε η άποψη ότι η εξέλιξη, ανάπτυξη και προοπτική αυτών των αγώνων είναι ζητήματα άρρηκτα συνδεδεμένα με το κορυφαίο ζήτημα της συγκρότησης της εργατικής τάξης σαν τάξης για τον εαυτό της. Πως οι μάζες στην κίνησή τους αναπόφευκτα είναι σε ώσμωση με τα φιλοσοφικά, ιδεολογικά και πολιτικά φορτία δυνάμεων που σήμερα «καταχωρούνται» στην Αριστερά και μετέχουν στο κίνημα. Συναντιούνται με απόψεις του κλασικού και του νεωτερικού ρεφορμισμού, με την αυτονομία. Ετσι, η αναγκαιότητα για την επαναθεμελίωση-ανασύσταση πολιτικά, ιδεολογικά και θεωρητικά του κομμουνιστικού κινήματος που απαιτεί η εποχή μας προϋποθέτει πολιτικό-ιδεολογικό μέτωπο αντιπαράθεσης με αυτές τις απόψεις.
Να σημειώσουμε ότι μας απογοήτευσαν οι παρεμβάσεις των συντρόφων άλλων οργανώσεων από την ΑΡΑΝ και το ΜΕΡΑ που τοποθετηθήκαν μη λαμβάνοντας υπόψη τους την εισήγηση. Θα περιμέναμε μια τοποθέτηση στα ζητήματα που ανοίγει η 7η Συνδιάσκεψη σε σχέση με την Αριστερά. Θα θεωρούσαμε ειλικρινή την παραδοχή ότι ίσως δεν ήταν έτοιμοι να διατυπώσουν ολοκληρωμένη άποψη σε σχέση με το ζήτημα. Αλλωστε η πανσπερμία αντιλήψεων στα εκλογικά σχήματα ΕΝΑΝΤΙΑ-ΜΕΡΑ γύρω από το ζήτημα της Αριστεράς εξηγεί αυτήν την αδυναμία. Ομως δεν περιμέναμε να ακούσουμε και μαθήματα ενότητας από συντρόφους που στις προηγούμενες εκλογές βρίζονταν μεταξύ τους και τώρα αποφάσισαν για λόγους που οι ίδιοι γνωρίζουν να παρέμβουν από κοινού στις επερχόμενες εκλογές. Δεν αντιληφθήκαμε πώς απάντηση για το ζήτημα της Αριστεράς και της κοινής δράσης είναι η πρόσκλησή τους σε κοινό εκλογικό σχήμα, όταν την προηγούμενη περίοδο των κινηματικών διεργασιών δεν επιδίωξαν κανενός είδους συνεννόηση στο πεδίο της δράσης. Δεν θεωρούμε πως οι απαντήσεις στα ερωτήματα που θέτει η εποχή μας για την Αριστερά θα προκύψουν από τακτικισμούς που αντιγράφουν τη συνταγή του… ΣΥΡΙΖΑ!
Σε κάθε περίπτωση βέβαια θα περιμένουμε να εκθέσουν τις απόψεις και την προβληματική τους σε σχέση με το ζήτημα της Αριστεράς και θα φροντίσουμε να τους δοθεί δυνατότητα να ανταποκριθούν πιο ουσιαστικά στη συζήτηση που ανοίγουμε.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια θα περιμένουμε να εκθέσουν τις απόψεις και την προβληματική τους σε σχέση με το ζήτημα της Αριστεράς και θα φροντίσουμε να τους δοθεί δυνατότητα να ανταποκριθούν πιο ουσιαστικά στη συζήτηση που ανοίγουμε.
Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ
Σύντροφοι,
ζούμε σε περίοδο κυριαρχίας, σε παγκόσμια κλίμακα, του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος.
Αυτή η κυριαρχία είναι αποτέλεσμα της οπισθοχώρησης, της ήττας του εργατικού-κομμουνιστικού κινήματος. Ετσι, έχει διαμορφωθεί μια κατάσταση στο πλαίσιο της οποίας έχει εξαπολυθεί εδώ και δεκαετίες μια ανελέητη επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη και συνολικά στον κόσμο της δουλειάς και με στόχο την επαναθεμελίωση της απόλυτης ταξικής κυριαρχίας του κεφαλαίου. Στο ίδιο διάστημα εκτυλίσσεται η ιμπεριαλιστική εκστρατεία επανακατακτήσεων, επαναποικιοποίησης του κόσμου, ακόμα και με επεμβάσεις που κομμάτιασαν χώρες και λαούς.
Παράλληλα εντείνεται στο έπακρο ο ανταγωνισμός των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για το ξαναμοίρασμα του κόσμου, με τις ΗΠΑ –τον μεγαλύτερο εχθρό των λαών– να σέρνουν τον χορό, επιδιώκοντας την παγκόσμια κυριαρχία.
• Μια εξέλιξη πραγμάτων που μόνο δεινά έφερε στους λαούς, που ρήμαξε χώρες και ανθρώπους, που δολοφόνησε εκατομμύρια.
• Που ταυτόχρονα ωστόσο δεν άνοιξε δρόμους ούτε για το ίδιο το σύστημα. Η πρόσφατη οικονομική κρίση δεν αποτέλεσε τίποτα άλλο παρά έκφραση της συνολικής κρίσης και των αδιεξόδων του συστήματος.
• Τι μπορούμε να περιμένουμε από όλα αυτά; Ποια προοπτική των πραγμάτων; Πώς αντιμετωπίζεται από διάφορες πλευρές, με ποιον τρόπο οφείλουν και μπορούν να τα αντιμετωπίσουν οι λαοί και η Αριστερά;
• Οσον αφορά τις δυνάμεις του συστήματος, οι κινήσεις τους, τα τρισ. που εκταμιεύονται για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος δείχνουν τους στόχους και τις προθέσεις τους.
Αυτό που προσπαθούν είναι να θέσουν ξανά σε λειτουργία τους μηχανισμούς εκμετάλλευσης και καταλήστευσης των εργαζόμενων και συνολικά των λαών.
Η ενίσχυση των μηχανισμών ισχύος και καταστολής δείχνουν ότι αμετακίνητος στόχος τους είναι η θωράκιση αυτών των αντιδραστικών, αντιλαϊκών κατευθύνσεων απέναντι στη δίκαιη αντίδραση και στις διεκδικήσεις των εργαζόμενων λαϊκών μαζών και της νεολαίας.
(…)
Οσο μας αφορά, θεωρούμε ότι η μόνη πραγματική και ολοκληρωμένη διέξοδος για τους λαούς, η πραγματική και ολοκληρωμένη απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν βρίσκεται στην επαναστατική ανατροπή αυτού του συστήματος, στο άνοιγμα του δρόμου για την οικοδόμηση μιας άλλης, μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Αν αυτή είναι μια τοποθέτηση αρχής, αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι απαντήθηκε κιόλας το ζήτημα. Το ζήτημα των λαών, του κινήματος, της Αριστεράς. Το ζήτημα της επαναθεμελίωσης του κομμουνιστικού κινήματος.
Ισα ίσα, μόλις αρχίζει! Αυτή η τοποθέτηση αρχής ωστόσο είναι απαραίτητη, είναι το θεμέλιο στη βάση του οποίου τίθενται στη συνέχεια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων.
• Με ποιες δυνάμεις; Στη βάση ποιας ιδεολογικοπολιτικής κοσμοαντίληψης;
• Με βάση ποια πολιτική κατεύθυνση-γραμμή;
• Με ποιες μορφές συγκρότησης και πάλης;
• Ποιον ρόλο μπορούν να παίξουν οι υπάρχουσες δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά;
• Εν τέλει, για ποιον σοσιαλισμό μιλάμε, έχοντας, σαν δεδομένο πλέον, την οδυνηρή εξέλιξη της παλινόρθωσης;
1. ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.
Οσο μας αφορά, με κορμό την εργατική τάξη. Οχι μόνο επειδή είπε ο Λένιν ότι μια τάξη ανατρέπεται από μια άλλη τάξη, αλλά επειδή έτσι είναι. Γι’ αυτό θέτουμε και το ζήτημα της αναγκαιότητας της εκ νέου συγκρότησής της. Γιατί την Αριστερά την αντιλαμβανόμαστε σαν μορφή συγκρότησης κατά βάση της εργατικής τάξης. Πώς όμως και οι άλλες δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά, ιδιαίτερα την κυρίαρχη, δεν θέτουν το ζήτημα αυτό; Μα προφανώς διότι έτσι θα αναγνώριζαν το δεδομένο της αποσυγκρότησής της. Και κατά συνέπεια την αναγκαιότητα του προσδιορισμού των αιτίων, επομένως και των δικών τους σοβαρών ευθυνών γι’ αυτήν την εξέλιξη. Μια εξέλιξη που συνδέεται με ιδεολογικές αντιλήψεις που είχαν (και συνεχίζουν) και αντίστοιχες πολιτικές εκφράσεις. Γνωστές οι θεωρίες για «συρρίκνωση» ή και «εξαφάνιση» της εργατικής τάξης ή, εντελώς αντίθετα, για «διεύρυνσή» της, για «ενσωμάτωσή» της, ολάκερες θεωρίες περί των «ορίων» της εργατικής τάξης, την αναγκαιότητα «επακριβών» προσδιορισμών κ.λπ. Οι αφετηρίες τους βρίσκονται στο 1950 και στις αντίστοιχες ρεβιζιονιστικές-ρεφορμιστικές θεωρίες (παλλαϊκό κόμμα κ.ά.) που αποτέλεσαν ιδεολογικά ερείσματα τόσο της διαδικασίας της παλινόρθωσης όσο και της πολιτικής της ταξικής συνεργασίας. Ολα αυτά δηλαδή που οδήγησαν στην περιθωριοποίηση της εργατικής τάξης, στον αφοπλισμό της, στην αποσυγκρότησή της.
Η κόκκινη –ή μάλλον η γκρίζα– γραμμή που διατρέχει όλες αυτές τις αντιλήψεις είναι μια τάση αποσύνδεσης της πολιτικής τους άποψης-συγκρότησης-γραμμής από την εργατική τάξη και τους όρους που θέτει μια τέτοια σύνδεση. Επειδή ακριβώς η σύνδεση της πολιτικής έκφρασης με την εργατική τάξη θέτει ιδεολογικούς και πολιτικούς όρους από εδώ μέχρι τον… κομμουνισμό. Αυτό ακριβώς θέλουν να αποφύγουν οι κάθε λογής ρεβιζιονιστές-ρεφορμιστές-οπορτουνιστές. Η ουσία τελικά του όλου θέματος. Οσο παραμένει αναπάντητο (κυρίως πολιτικά-πρακτικά) το ζήτημα της εκ νέου συγκρότησης της εργατικής τάξης άλλο τόσο δεν θα μπορεί να απαντηθεί ουσιαστικά το ζήτημα της Αριστεράς και ακόμα περισσότερο το ζήτημα της κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης.
2. ΜΕ ΠΟΙΑ ΚΟΣΜΟΑΝΤΙΛΗΨΗ.
Με τη μαρξιστική-λενινιστική κομμουνιστική κοσμοαντίληψη. Η μόνη συνολικής (συγκεκριμένης), καθολικής άρνησης της αστικής κοσμοαντίληψης. Η μόνη που, έμπρακτα και νικηφόρα για μεγάλο διάστημα, έδωσε απαντήσεις. Πέραν όμως από τη δηλωμένα αντίθετη αστική κοσμοαντίληψη, μια σειρά άλλες θεωρήσεις αναιρούν την κομμουνιστική κοσμοαντίληψη ακόμα και «υποστηρίζοντάς» τη. Διαχωρίζοντας τον «σταλινισμό» από το υπόλοιπο σώμα. Προχωρώντας στην απόρριψη του μαοϊσμού. Φτάνοντας στην απόρριψη του Λένιν. Διαχωρίζοντας τον «οικονομικό» από τον «πολιτικό» Μαρξ ή και από τον φιλοσοφικό. Τον νεανικό από τον ώριμο. Συρράπτοντας στη συνέχεια έναν «μαρξισμό» στα μέτρα τους (και αρεστό, εννοείται, στο σύστημα). Οι σχετικές απόπειρες αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με βάση τη λεγόμενη «επιστροφή του Μαρξ» εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Ταυτόχρονα, ανακαλύπτοντας «κενά» και ανεπάρκειες, ατέλειες στην κομμουνιστική κοσμοαντίληψη. Ανακάλυψαν την Αμερική. Φυσικά και υπάρχουν κενά. Αλλωστε ποτέ δεν προβλήθηκε (από τους πραγματικούς μαρξιστές) σαν «τελειωμένη» θεωρία που έχει άμεσα όλες τις απαντήσεις διά πάσα νόσον και πάσα μαλακίαν. Θα ολοκληρώνεται μέσα από την πορεία της ταξικής πάλης από σήμερα μέχρι τον κομμουνισμό και, επομένως, δοκιμάζοντας, αναπτύσσοντας, απορρίπτοντας, ανανεώνοντας στοιχεία και δεδομένα της. Η ουσία του πράγματος είναι η ίδια, όπως στο προηγούμενο ζήτημα. Αν αντιμετωπίζεται αυτή η κοσμοαντίληψη σαν ο θεωρητικός ιδεολογικός, φιλοσοφικός εξοπλισμός της πάλης για την ανατροπή του συστήματος και για την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας ή χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την διαμόρφωση θεωριών και πολιτικών προσαρμογής και ένταξης στο σύστημα.
3. ΜΕ ΠΟΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ-ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ.
Δεν μιλάμε για «ολοκληρωμένη» στρατηγική (όρα ΝΑΡ λ.χ.) ως υπόθεση γραφείου αλλά ως στρατηγική κατεύθυνση και ως τέτοια («ανολοκλήρωτη» ας πούμε) έχει ορισμένα δεδομένα και σταθερές!
Την κατεύθυνση επαναστατικής ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος. Με όρο τη συγκρότηση των λαϊκών δυνάμεων σε δύναμη αντιπαράθεσης, σύγκρουσης, νίκης. Με κορμό την εργατική τάξη, συγκροτημένη στο ανώτερο πολιτικό της επίπεδο (το κόμμα).
Αναφέραμε παραπάνω ορισμένες «σταθερές». Να θέσουμε εδώ, υπογραμμίζοντάς τη, μια σταθερά που χαρακτηρίζεται από ένα πράγμα. ΤΗΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ. Τη λενινιστική στρατηγική, που οδήγησε στον Οκτώβρη –και αν οι αστοί και οι αντιδραστικοί όλου του κόσμου της επιτίθενται ευθέως, έχουμε και άπειρες απόπειρες ανατροπής της από τα «αριστερά».
Να θυμίσουμε απόψεις για το «πραξικόπημα» του Λένιν που «βίασε» την ιστορική εξέλιξη. Που ανέκοψε την ανέλιξη της Φεβρουαρινής Επανάστασης. Δηλαδή, την αστικοφεουδαρχική εξουσία των Κερένσκυ και σία. Επιστρατεύοντας ακόμα και «επαναστατικού» τύπου επιχειρήματα. Να, η επανάσταση στην Κίνα, στην Κούβα, στο Βιετνάμ, ακολούθησαν «διαφορετικούς» δρόμους. Η επικάλυψη της ουσίας από τη μορφή. Και όμως, αυτές οι επαναστάσεις ακολούθησαν στην ουσία τη λενινιστική επαναστατική κατεύθυνση προσαρμοσμένη στις συνθήκες των χωρών τους.
Στις μέρες μας επίσης έχουμε το «επιχείρημα» της αλλαγής των συνθηκών. Του «νέου» κόσμου και των νέων δεδομένων που τον χαρακτηρίζουν. Συνεπώς πρέπει να αλλάξουμε και «εμείς» και η στρατηγική μας. Δεν μπορούμε να μένουμε στα «παλιά».
Ο κόσμος άλλαξε; Πράγματι άλλαξε! Για να παραμείνει ο ίδιος. Επειδή το καπιταλιστικό σύστημα παραμένει καπιταλιστικό. Επειδή οι κοινωνικές δυνάμεις που αντιπαρατίθενται παραμένουν η κεφαλαιοκρατική αστική τάξη από τη μια και η εργατική τάξη από την άλλη. Επειδή οι βασικές αντιθέσεις παραμένουν οι ίδιες. Οσο γι’ αυτά που έχουν αλλάξει, πράγματι να τα δούμε! Οχι όμως για να αναιρέσουμε βασικούς όρους του ζητήματος, που παραμένουν ουσιαστικά οι ίδιοι. Το ζήτημα της προσαρμογής της επαναστατικής στρατηγικής στις νέες συνθήκες (ή και σε κάθε χώρα) μπορεί να τίθεται μόνο στη βάση του πώς να γίνει αποτελεσματικότερη και όχι σαν εύσχημος τρόπος αναίρεσης του επαναστατικού προσανατολισμού.
4. ΔΡΟΜΟΙ, ΤΡΟΠΟΙ, ΛΟΓΙΚΗ.
Η συγκρότηση των λαϊκών δυνάμεων μπορεί να γίνει κατ’ αρχάς σε μία και μόνο βάση. Στη βάση των πραγματικών αντιθέσεων που χαρακτηρίζουν τον κόσμο. Της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας. Ιμπεριαλισμού-λαών. Των εκφράσεων αυτών των αντιθέσεων στη ζωή των ανθρώπων. Των δυνάμεων που αντιστέκονται και αντιπαρατίθενται με βάση αυτές τις αντιθέσεις. Των αγώνων που αναπτύσσουν αυτές οι δυνάμεις στη βάση αυτών των αντιθέσεων.
Αυτή λοιπόν η ουσιαστική αναγκαιότητα επιχειρείται να αναιρεθεί με διάφορα θεωρήματα (άμεσα-έμμεσα).
Θεωρήματα άμβλυνσης ή και αναίρεσης της αντίθεσης εργασίας-κεφαλαίου ή ιμπεριαλισμού-λαών.
5. ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ.
Αποτελεί, έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, βασικό παράγοντα ενοποίησης, ισχυροποίησης της λαϊκής πάλης. Προοπτική που συνδέεται καθοριστικά με τη συγκρότηση της εργατικής τάξης ως τάξης για τον εαυτό της. Προοπτική που παραπέμπει άμεσα και καθοριστικά στην ισχυροποίηση του κομμουνιστικού κινήματος.
Από τα πιο σημαντικά χτυπήματα η παλινόρθωση, κυρίως διότι έχει δώσει στον καπιταλισμό τη δυνατότητα να παρουσιάζεται σαν μονόδρομος, ακόμα και αν είναι αστική και καταπιεστική.
Αν λοιπόν η αρχική βάση συγκρότησης είναι οι αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος, το «τσιμέντο» και η αιχμή που σπάει φραγμούς και συνενώνει την πάλη είναι η προοπτική. Με αυτή την έννοια, η υπεράσπιση της προσφοράς του εργατικού-κομμουνιστικού κινήματος και του σοσιαλισμού, η πειστική ερμηνεία της παλινόρθωσης δεν είναι ένα ιστορικό ή θεωρητικό ζήτημα αλλά άμεσα πολιτικό. Είναι όρος συγκρότησης της εργατικής τάξης, αναβάθμισης με πειστικό τρόπο της σοσιαλιστικής διεξόδου, είναι όρος συγκρότησης των λαϊκών δυνάμεων.
Πώς όμως αντιμετωπίζεται το ζήτημα από διάφορες πλευρές; –και δεν εννοούμε μόνο τις δυνάμεις του συστήματος για τις οποίες ο σοσιαλισμός «απέτυχε», αλλά «αριστερές» προσεγγίσεις. Να θυμίσουμε το επαίσχυντο «Ευτυχώς, σύντροφοι, που ηττηθήκαμε!». Ή το ότι οι δυνάμεις της «ανανεωτικής» Αριστεράς έφθασαν στην πλήρη εξαφάνιση των όρων σοσιαλισμός, καπιταλισμός, ιμπεριαλισμός από τις απόψεις τους και έφθασαν ως την «κατάργηση» της διάκρισης Αριστεράς-Δεξιάς. Σήμερα καμώνονται πως τα ανακαλύπτουν πάλι. Μέχρι την επόμενη στροφή!
Οσο για το ρεύμα του ΚΚΕ, αφού «ερμήνευσε» την παλινόρθωση σαν έργο πρακτόρων, «βαθαίνει» την εκτίμησή του, αντιμετωπίζοντάς το σαν ζήτημα «τεχνικού» χαρακτήρα, για να καταλήξει στην υπεράσπιση του μπρεζνιεφικού μοντέλου «σοσιαλισμού», έως και των σοσιαλιμπεριαλιστικών του εκφράσεων.
Από την άλλη μεριά έχουμε πληθώρα, ιδεαλιστικού χαρακτήρα, προσεγγίσεων, τόσες όσοι και οι διάφοροι «θεωρητικοί» –που ο καθένας σχεδιάζει επί χάρτου τον «δικό» του σοσιαλισμό, όπως τον έχει συλλάβει η φαντασία του και οι ιδεοληψίες του.
Το αποτέλεσμα, και επειδή όλα αυτά δεν ακουμπάνε πουθενά, να επιστρέφουν (όσον αφορά το πρακτικό, πολιτικό πεδίο) σε παραλλαγές του ρεφορμισμού, από τον «εργατικό έλεγχο» μέχρι τις «νησίδες κομμουνισμού», ή τις παραλλαγές των «απελευθερωμένων κοινωνικών χώρων».