Σχεδόν έναν ολόκληρο μήνα έκλεισαν οι κινητοποιήσεις της φτωχομεσαίας αγροτιάς. Όταν θα κυκλοφορεί αυτό το φύλλο της ΠΣ αναμένεται να έχουν αποσυρθεί και τα τελευταία αγροτικά μπλόκα. Στον έναν αυτό μήνα οι αγρότες έδωσαν ένα δίκαιο αλλά και άνισο αγώνα.
Ήταν δίκαιος ο αγώνας τους γιατί γινόταν για την επιβίωσή τους, για να ‘χουν μέλλον αυτοί και τα παιδιά τους στα χωριά τους και στα χωράφια τους. Ήταν αγώνας ενάντια στο ξεκλήρισμα της φτωχομεσαίας αγροτιάς. Αγώνας που, αντικειμενικά, στρέφονταν ενάντια στην ΚΑΠ και στην ΕΕ.
Ήταν όμως και ένας αγώνας άνισος. Γιατί οι αγρότες δεν είχαν να αντιμετωπίσουν μόνο την αδιαλλαξία της κυβέρνησης. Είχαν να αντιμετωπίσουν τη μαύρη προπαγάνδα των ΜΜΕ, τους εισαγγελείς του Χρυσοχοΐδη, τις βρισιές του Πάγκαλου και της Μπατζελή, τις μηνύσεις του Μίχαλου και του Μάνου, τις απειλές του Μπαρόζο και του Μπορίσοφ. Και, κυρίως, είχαν να αντιμετωπίσουν τη «δημοσιονομική τρομοκρατία», την τρομοκρατία του «χρέους», των «ελλειμμάτων», των «spread», της «πτώχευσης»… Μια ιδεολογική τρομοκρατία που κορυφώθηκε με το διάγγελμα Παπανδρέου και στην οποία «βασιλικότεροι του βασιλέως» συναινούσαν και σιγοντάριζαν και ο Σαμαράς και ο Καρατζαφέρης. Ολα, λοιπόν, τα κέντρα του συστήματος, αυτοί που στηρίζουν την πολιτική της υποτέλειας, την πολιτική της εξάρτησης από την ΕΕ, την πολιτική που εκποιεί το λαό και τη χώρα στα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα βρέθηκαν απέναντι στους αγρότες.
Ήταν άνισος, όμως, ο αγώνας και με βάση το επίπεδο συγκρότησης του αγροτικού και γενικότερα του λαϊκού κινήματος. Αυτό που μέτρησε, δηλαδή, πρώτο και πάνω απ’ όλα, ήταν οι ίδιες οι αδυναμίες του κινήματος. Το αγροτικό μέτωπο παρουσιάστηκε διασπασμένο, με διαφορετικά αιτήματα, με τρία και τέσσερα «συντονιστικά», με διαλυμένα τα συνδικαλιστικά-διεκδικητικά του όργανα (αγροτικοί σύλλογοι), χωρίς μαζικές διαδικασίες, με ξεπουλημένες τις τριτοβάθμιες ηγεσίες (ΠΑΣΕΓΕΣ-ΓΕΣΑΣΕ-ΣΥΔΑΣΕ), με γνωστούς αγροτοπατέρες να ‘χουν το πάνω χέρι… Μόνοι τους, λοιπόν, οι αγρότες, με αρνητικούς συσχετισμούς, χωρίς να ανοιχτεί το ζήτημα πλατιά στα αστικά κέντρα και χωρίς να εκφραστεί έμπρακτα και μαζικά η λαϊκή συμπαράσταση, έδωσαν τον αγώνα τους. Και φάνηκε καθαρά αυτό το μήνα ότι ο αγώνας της αγροτιάς αφορούσε όλους τους εργαζόμενους, δίνονταν για λογαριασμό όλου του λαού.
Τα αγροτικά μπλόκα ξεπέρασαν τα πλαίσια μιας στενής, αγροτικής και μόνο, κινητοποίησης. Ήταν μια αντιπαράθεση συνολικά με την πολιτική ΕΕ και κυβέρνησης και ειδικότερα με το αντιλαϊκό «Πρόγραμμα Σταθερότητας». Μια υποχώρηση της κυβέρνησης στο βασικό οικονομικό αίτημα των αγροτών (αναπλήρωση εισοδήματος) θα τίναζε στον αέρα την πολιτική της, θα σήμανε τη συνολικότερη ανατροπή του «Προγράμματος Σταθερότητας». Γι’ αυτό και η κυβέρνηση δήλωνε ότι «δεν συζητάει» τα οικονομικά αιτήματα. Γι’ αυτό και από τα «πράσινα» μπλόκα προτάσσονταν τα «θεσμικά» αιτήματα. Γι’ αυτό και οι αγρότες δέχτηκαν το μένος όλων των κέντρων του συστήματος. Γι’ αυτό και οι αγρότες είχαν την πλατιά υποστήριξη των εργαζόμενων και των λαϊκών στρωμάτων.
Άσχετα από την κατάληξη των κινητοποιήσεων, το μέγα πρόβλημα για το σύστημα και την κυβέρνησή του ήταν -και είναι- ότι μόλις 3 μήνες μετά τις εκλογές είχαμε μια από τις μεγαλύτερες αγροτικές κινητοποιήσεις των τελευταίων χρόνων. Μια κινητοποίηση που αγκάλιασε όλη την Ελλάδα και όχι π.χ. μόνο τη Θεσσαλία όπως παλιότερα. Μια κινητοποίηση στην οποία, σε μεγάλο μέρος, συμμετείχαν και ψηφοφόροι και στελέχη του ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο της αντιπολίτευσης. Οι αγροτικές κινητοποιήσεις ράγισαν το κλίμα της συναίνεσης και της «εθνικής ομοψυχίας» που –εν μέσω κρίσης– προσπαθεί να επιβάλει το σύστημα και η κυβέρνησή του. Ανέδειξαν τη μικρή συναίνεση που έχει η νέα κυβέρνηση. Ανέδειξαν ότι στους αγρότες (όπως και γενικότερα στο λαό) υπάρχουν οι λιγότερες αυταπάτες από ποτέ για το ΠΑΣΟΚ. Ανέδειξαν ότι ο ελληνικός λαός, αν και ψήφισε ΠΑΣΟΚ (περισσότερο ως αντίδραση στην προεκλογική τρομοκρατία των μέτρων Καραμανλή και λιγότερο επειδή πείστηκε από τις προεκλογικές υποσχέσεις του Παπανδρέου) δεν έχει αυταπάτες, ούτε έδωσε λευκή επιταγή στη νέα κυβέρνηση. Αυτό ήταν το σημαντικότερο πολιτικό μήνυμα των αγροτικών μπλόκων. Και σ’ αυτό το επίπεδο μπορούμε ήδη να μιλάμε για την πρώτη ήττα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.
Η αριστερά έδειξε να υποτιμά τις αγροτικές κινητοποιήσεις, να τις υποβαθμίζει, να μην τις βλέπει ως δική της υπόθεση. Βγήκαν, βέβαια, οι εθιμοτυπικές ανακοινώσεις των κομμάτων, Παπαρήγα και Τσίπρας επισκέφτηκαν τα μπλόκα, έγιναν δηλώσεις συμπαράστασης προς τα ΜΜΕ, γράφτηκαν άρθρα στα κομματικά έντυπα, το αγροτικό συζητήθηκε και στη Βουλή… ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ θα νιώθουν ικανοποιημένοι ότι έπραξαν το καθήκον τους. Έχουμε τη γνώμη ότι αυτοί που δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τη στάση της αριστεράς είναι οι αγρότες. Και αναφερόμαστε στο σύνολο της αριστεράς, «επίσημης» και «ανεπίσημης», «κοινοβουλευτικής» και «εξωκοινοβουλευτικής», «συστημικής» και «ριζοσπαστικής». Η αριστερά δεν ανέδειξε όπως θα ‘πρεπε και όπως θα μπορούσε την πολιτική διάσταση των αγροτικών κινητοποιήσεων. Δεν σύνδεσε τον αγροτικό ξεσηκωμό με την πάλη ενάντια στο «Πρόγραμμα Σταθερότητας». Δεν άνοιξε πλατιά στο λαό το ζήτημα της αλληλεγγύης στα μπλόκα των αγροτών. Έδωσε, έτσι, περιθώρια κινήσεων στην κυβέρνηση και άνοιξε έδαφος στον κοινωνικό αυτοματισμό.
Η κυβέρνηση δεν ικανοποίησε κανένα από τα βασικά αιτήματα της φτωχομεσαίας αγροτιάς. Είναι, όμως, λάθος να συμπεράνουμε ότι ξεμπέρδεψε με τους αγρότες. Τα προβλήματα που έβγαλαν τα τρακτέρ στα μπλόκα και συνεχίζουν να υπάρχουν και περισσότερα θα γίνουν και παραπέρα θα οξυνθούν στο επόμενο διάστημα. Ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης, με την ολομέτωπη επίθεση του συστήματος σε εισόδημα και δικαιώματα λαού και εργαζόμενων. Η οργή και η αγανάκτηση που συσσωρεύεται στον αγροτόκοσμο πολύ γρήγορα θα ξεσπάσει ξανά. Ο δρόμος του αγώνα εξακολουθεί να είναι μονόδρομος για τη φτωχομεσαία αγροτιά.